Rabbijn Shimon Evers
Sjemot / Exodus 30:11-34:35
Twee gelijkwaardige tafelen
De 10 Uitspraken - Asseret HaDibrot
Mosje is de berg Sinai afgekomen met de twee Stenen Tafelen in zijn handen, met daarin gegraveerd ‘De 10 Uitspraken’. De gebruikelijke vertaling De 10 Geboden is onjuist, immers minimaal 7 van de 10 uitspraken zijn verboden! Bovendien klopt het taalkundig ook niet; Dibrot is afgeleid van dabér, spreken.
Opmerkelijk is de schrijfwijze in het Ivriet van het woord Tafelen: Loechot. De wijze waarop het geschreven staat is eigenlijk een enkelvoud. Dit is de aanleiding voor het commentaar van Rasji, dat beide tafelen gelijkwaardig zijn.
Mens - Hashem
De eerste 5 Uitspraken gaan over de relatie tussen mens en Hashem. Ook de 5e uitspraak ‘Eer je vader en moeder’ wordt gezien als een onderdeel van de relatie van de relatie tussen mens en Hashem. Elk kind dat geboren wordt is een G’ddelijk wonder. Hashem wordt gezien als de derde en bepalende partner in het ontstaan van nieuw leven. En dus is de conclusie gerechtvaardigd dat de opdracht ‘Eer je vader en moeder’ thuishoort in het rijtje van de eerste 5 Uitspraken, die gaan over de relatie tussen mens en Hashem.
Mens - medemens
De tweede 5 Uitspraken gaan over de relatie tussen mens en medemens. Opmerkelijk is dat deze groep van 5 Uitspraken eigenlijk zeer voor de hand liggende opdrachten zijn, zoals ‘niet moorden’, ‘niet echtbreken’, ‘niet stelen’ enz. Een van de verklaringen hiervoor is dat ook dit soort opdrachten een G’ddelijk motief hebben en niet alleen afhankelijk mogen zijn van het menselijk verstand.
Rasji benadrukt in zijn verklaring dat beide tafelen gelijkwaardig zijn. Hij leert ons dat jodendom gaat over de beide relaties die de mens heeft, zowel de relatie naar Hashem als de relatie naar de medemens. Met andere woorden, om een goede jood te zijn moet je op Pesach matses eten en moet je de armen ondersteunen, mag je op sjabbat geen vuur maken en mag je het loon voor je werknemer niet achterhouden, enz.
Charoet – Cheroet, gegraveerd- vrijheid.
Hashem heeft zelf de 10 uitspraken in de Stenen Tafelen gegraveerd. De Torah gebruikt hiervoor het woord charoet. Aangezien het Ivriet zonder klinkers wordt geschreven kan je ook lezen chéroet. Dit betekent vrijheid. Een opmerkelijke boodschap in één enkel woord. Juist door te leven naar datgene dat charoet/ gegraveerd staat in de Tafelen verkrijgt men echte cheroet/ vrijheid!
Reacties zijn uitgeschakeld voor deze post.